คุณเคยรู้ไหมว่า ดอกอัญชัน นำไปทำอะไรได้บ้าง เรามาหาคำตอบจากผู้รู้กันเลยดีกว่า นะครับ
นำดอกอัญชันสดหรือแห้งมาต้มให้เดือด จากนั้นนำมากรองด้วยกระชอน แยกดอกที่ต้มออกจากน้ำ จะได้น้ำสีน้ำเงินเข้ม นำน้ำดอกอัญชันไปแช่ในตู้เย็นช่องทำน้ำแข็ง คราวนี้ถ้าต้องการทดสอบความเป็นกรด-เบสของสารละลาย ก็ง่ายนิดเดียว นำน้ำแข็งที่ทำจากดอกอัญชันใส่ในสารที่ต้องการทดสอบ ถ้าสารนั้นเป็นกรด น้ำแข็ง จะละลายเป็นสีแดง แต่ถ้าสารนั้นเป็นเบส น้ำแข็งจะละลายเป็นน้ำสีเขียวออกมา
วิธีการนำน้ำดอกอัญชันแช่แข็งก่อนแล้วนำไปทดสอบจะได้ผลการทดลองที่ดูสวยงาม น่าตื่นตาตื่นใจ ทำให้การทดลองน่าประทับใจ
เราสามารถใช้นำดอกอัญชันที่กรองแล้วมาใช้ทดสอบสารที่มีความเป็นกรดและเบส ได้โดยไม่ต้องแช่แข็ง ก็จะได้ผลการทดสอบเช่นเดียวกันกับนำไปแช่ในช่องแข็ง
นักเรียนลองนำน้ำดอกอัญชันไปทดลองกับสารอื่นที่อยู่รอบ ๆ ตัวเรา ว่าสารใดมีความเป็นกรด-เบส และศึกษาต่อไปว่า น้ำดอกอัญชันยังนำไปใช้ประโยชน์อย่างใดได้อีกบ้าง
น้ำสีน้ำเงินของดอกอัญชันมีสารแอนโธไซยานิน (Anthocyanin) ซึ่งเป็นสารที่มีคุณสมบัติเป็นอินดิเคเตอร์ (Indicator) เช่นเดียวกับกระดาษลิตมัส (Litmus) สามารถใช้ทดสอบกรด-เบสของสารเคมีได้ ในการทดลอง ถ้านำน้ำอัญชันที่แช่แข็งไปใส่ในแก้วที่มีน้ำเป็นกรด อัญชันที่แช่แข็งซึ่งลอยอยู่ในแก้วน้ำจะละลายเป็นสายน้ำสีแดงที่สวยงาม แสดงว่าสารนั้นเป็นกรด แต่ถ้านำไปใส่ลงในน้ำที่เป็นด่าง จะเปลี่ยนเป็นสีเขียว แสดงว่า สารนั้นเป็นเบส แต่ถ้าเป็นเบสเข้มข้นมาก ๆ จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำเงินเข้ม นั่นเอง เราสามารถนำน้ำดอกอัญชันไปทดสอบสารเป็นกรด (รสเปรี้ยว) และเบส (รสฝาด) ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน โดยเราไม่ต้องชิมนั่นเอง
น้ำดอกอัญชันยังมีประโยชน์อื่น ๆ อีก เช่น ในการทำอาหาร ทำขนม สามารถผสมสีให้มีสีมากขึ้น เป็นต้น
ตัวชี้วัดที่เกี่ยวข้อง
สาระที่ 3: สารและสมบัติของสาร
ว 3.1 ม.1/3 ทดลองและอธิบายสมบัติความเป็นกรดและเบสของสารละลาย
