ท่านเคยสังเกตไหมครับว่า ฉลากข้างกล่องนมหนึ่งกล่องเขียนไว้ว่ามีสารอาหารอะไรบ้าง และจะคำนวณ หาปริมาณสารอาหารที่อยู่ในกล่องนมที่เราดื่มเข้าไปได้อย่างไรว่าจะให้พลังงานกี่กิโลแคลอรี เราจะมาพิสูจน์กันนะครับว่าในน้ำนมมีสารโปรตีนหรือไม่ อยากรู้แล้วใช่ไหมครับ มาหาคำตอบกันเลย
อุปกรณ์
อุปกรณ์ที่ใช้ก่อนอื่นเราต้องเตรียม อุปกรณ์กันก่อน หาหลอดทดลอง มา 1 หลอด สารละลายคอปเปอร์(II)ซัลเฟต และสารละลายโซดียมไฮดรอกไซด์ นมกล่อง หลอดฉีดยา หลอดหยด เมื่ออุปกรณ์ครบแล้ว มาพิสูจน์กันครับ
วิธีทำ
ใช้หลอดฉีดยาดูดน้ำนม ใส่ลงในหลอดทดลอง 5 ลูกบาศก์เซ็นติเมตร จากนั้นหยดสารละลายคอปเปอร์(II)ซัลเฟตจำนวน 5 หยด และหยดสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ จำนวน 5 หยด เขย่าเบา ๆ สังเกตว่าสารเปลี่ยนเป็น สีม่วงหรือไม่ ถ้าเปลียนเป็นสีม่วงแสดงว่าในน้ำนมนั้นมีสารอาหารประเภทโปรตีนอยู่
หลักการทางวิทยาศาสตร์ของการทดลองนี้คือ เมื่อนำสารละลายคอปเปอร์ (II) ซัลเฟต และสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์มาทำปฏิกิริยากับน้ำนมซึ่งมีสารโปรตีนอยู่จะเกิดเป็นสารสีชมพูหรือสีม่วง ปฏิกริยานี้เรียกว่า ปฏิกิริยาไบยูเรต แสดงว่านมกล่องนี้มีสารโปรตีนอยู่ แต่ถ้าไม่เปลี่ยนสีแสดงว่าไม่มีสารโปรตีน
ถ้าหากต้องการรู้ว่ารับประทานนมเข้าไปได้พลังงานกี่กิโลแคลอรี ก็สามารถคำนวณหาค่าพลังงานได้เช่น โปรตีนและคาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พลังงาน 4 กิโลแคลอรี ไขมัน 1 กรัมให้พลังงาน 9 กิโลแคลอรี ให้ดูข้างกล่องนม จะเขียนบอกจำนวนสารอาหารว่ามีกี่กรัม แล้วคำนวณดูนะครับว่าได้รับสารอาหารเพียงพอ ต่อร่างกายหรือไม่ การดื่มนมทุกวันทำให้ร่างกายเจริญเติบโต ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย และการสังเกตก็เป็นคุณสมบัติอย่างหนึ่งของนักวิทยาศาสตร์ มาเริ่มต้นเป็นนักวิทยาศาสตร์กันดีไหมครับ
คำแนะนำสำหรับครู
ในการทำกิจกรรมนี้ในห้องเรียน ครูอาจให้นักเรียนทดสอบสารอื่นนอกจากนม หรือลองคำนวณพลังงานที่ได้รับจากอาหารชนิดอื่น โดยให้นักเรียนสืบค้นหาข้อมูลว่าสารอาหารแต่ละชนิดให้พลังงานจำนวนเท่าใด
ตัวชี้วัดที่เกี่ยวข้อง
สาระที่ 1: สิ่งมีชีวิตและกระบวนการดำรงชีวิต
ว 1.1 ม.2/5 ทดลอง วิเคราะห์ และอธิบายสารอาหารในอาหารมีปริมาณพลังงานและสัดส่วน ที่เหมาะสมกับเพศและวัย
