เช้าวันนี้ครูพูดถึงเรื่องการทำอาหารที่ใช้ความร้อน
ครู: นักเรียนเคยทำอาหารอะไรบ้างครับ
นักเรียน: ต้มไข่ครับ ไข่เจียว ครับ
ครู: ครูมีเมนูเด็ดที่จะมานำเสนอวันนี้ นั่นคือ ทอดไข่บนใบตอง วัสดุอุปกรณ์นะครับ มีกระทะ ทัพพี น้ำ เตาแก๊ส ช้อน ใบตอง ไข่
ขั้นแรกนะครับ ตัดใบตอง (ใบกล้วย) ให้ใหญ่กว่ากระทะเล็กน้อย แล้วนำไปลนไฟให้ทั่วบริเวณที่จะทอดไข่ จากนั้นก็วางกระทะ เติมน้ำให้ทั่วก้นกระทะ ต้มน้ำให้ร้อน แล้ววางใบตองลงบนกระทะ ตอกไข่ลงบนใบตองทิ้งไว้จนไข่สุก ใช้ช้อนตักออกมาวางบนจาน แค่นี้ก็ได้ไข่สุกที่ไม่ใช้น้ำมันแถมหอมใบตองและอร่อยนะครับ
หลักการทางวิทยาศาสตร์ เป็นการถ่ายโอนความร้อน โดยความร้อนจากเตาจะผ่านน้ำมายังกระทะและไปยังใบตอง ซึ่งภายในใบตองจะมีน้ำมันเคลือบใบตองอยู่ ก่อนนำใบตองมาวางบนกระทะควรนำไปลนไฟก่อนจะทำให้ใบตองเหนียวขึ้น ไม่ฉีกขาดง่ายและจะทำให้ไข่ไม่ติดใบตองอีกด้วย ความร้อนจะถ่ายโอนมายังไข่จนทำให้ไข่สุกนั่นเอง
ในชีวิตประจำวันของคนเรา ถ้าไม่มีกระทะก็หาหม้อ หรือถาดอลูมิเนียมแทนได้ ใช้เตาธรรมดา หรือก่อไฟก็ยังได้ ถ้าไม่มีใบกล้วยอาจหาใบสัก ใบพลวงแทนใบกล้วยได้ วางภาชนะบนเตา เทน้ำลงบนภาชนะเล็กน้อยให้ทั่วก้นภาชนะ วางใบตองลงภาชนะ ตอกไข่ลงบนใบตอง ปล่อยให้น้ำเดือด อีกไม่นานไข่สุกครับ การทำอาหารแบบบ้าน ๆ แบบนี้ ใคร ๆ ก็ทำได้เด็ก ๆ ทดลองกันในชุมนุมวิทยาศาสตร์ และหลาย ๆ โรงเรียน นำวิธีการทอดไข่บนใบตองไปใช้กับการจัดกิจกรรมเข้าค่ายลูกเสือ ก็สนุก และไม่ยากเลยนะครับ
การทอดไข่ลักษณะนี้เป็นการให้ความร้อนแก่ไข่ผ่านทางน้ำนั้นเอง น้ำจะมีจุดเดือด 100 องศาเซลเซียส ส่วนไข่แดงจะสุกที่อุณหภูมิประมาณ 60 องศาเซลเซียส ซึ่งจะสุกก่อนไข่ขาว
การทอดไข่โดยทั่วไปนั้นเราจะทอดบนกระทะแล้วใส่น้ำมันที่ใช้ประกอบอาหาร โดยน้ำมันที่ใช้ทั่วไปจะมีจุดเดือดสูงกว่าสองร้อยองศาเซลเซียส ทำให้ขณะทอดน้ำมันมีความร้อนสูง ไข่จึงสุกเร็ว และถ้าหากสังเกตดูเมื่อมีน้ำหยดลงไป น้ำจะกระเด็นอย่างแรง ก็เพราะว่าน้ำได้รับความร้อนที่สูงมาก แล้วขยายตัวอย่างรวดเร็วนั้นเอง
ตัวชี้วัดที่เกี่ยวข้อง
สาระที่ 5 : พลังงาน
ว 5.1 ม.1/2 สังเกตและอธิบายการถ่ายโอนความร้อน และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
